Σχολική ετοιμότητα: Πότε το παιδί μου είναι έτοιμο για την Α’ Δημοτικού;

Επιστροφή στα θρανία! Με αφορμή την έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς και τη μετάβαση από το νηπιαγωγείο στο δημοτικό, πάντα υπάρχει η ανησυχία για την ετοιμότητα του παιδιού να μεταβεί στο επόμενο σκαλί της εκπαίδευσης. Πότε όμως είναι ένα παιδί έτοιμο για την Α´Δημοτικού;

Ο όρος Σχολική Ετοιμότητα χρησιμοποιείται αρκετά τα τελευταία χρόνια, αλλά πολλές φορές συγχέεται η σημασία του. Τι σημαίνει λοιπόν σχολική ετοιμότητα του παιδιού; Σημαίνει την είσοδό και τη φοίτησή του στην Α’ Δημοτικού.

Ο όρος Σχολική Ετοιμότητα χρησιμοποιείται αρκετά τα τελευταία χρόνια, αλλά πολλές φορές συγχέεται η σημασία του. Τι σημαίνει λοιπόν σχολική ετοιμότητα του παιδιού; Σημαίνει την είσοδό και τη φοίτησή του στην Α’ Δημοτικού.

Η Α’ Δημοτικού αποτελεί τη βάση της σχολικής πορείας ενός μαθητή. Επομένως θα πρέπει σ’ αυτή την τάξη να τεθούν οι βάσεις που θα στηρίξουν την μετέπειτα πορεία του στις τάξεις που ακολουθούν. Ποιο είναι όμως το κριτήριο για την εισαγωγή του παιδιού στο Δημοτικό; Το πρώτο και ουσιαστικά το μοναδικό επίσημο κριτήριο είναι η ηλικία. Όμως, αυτό που έχει ιδιαίτερη σημασία είναι το κατά πόσο είναι έτοιμο το παιδί να ξεκινήσει τη φοίτησή του, ώστε να μπορέσει να ανταπεξέλθει με επιτυχία στα μαθήματα και στις σχολικές υποχρεώσεις. Έτσι λοιπόν αναφερόμαστε στη Σχολική Ετοιμότητα.

Πως καταλαβαίνω αν το παιδί είναι έτοιμο σχολικά; Αυτό μπορεί εύκολα να διαπιστωθεί μέσα από τη διερεύνηση που θα κάνει η διεπιστημονική ομάδα, η οποία απαρτίζεται από λογοθεραπευτή, εργοθεραπευτή, ειδικό παιδαγωγό και ψυχολόγο. Ο κάθε ειδικός μέσα από τις αξιολογητικές δοκιμασίες που θέτει στο δικό του πεδίο δράσης και μελετώντας τις δεξιότητες του παιδιού μπορεί να καθορίσει τη σχολική του ετοιμότητα.

Παρακάτω παρουσιάζονται ορισμένες δεξιότητες υπό μορφή ερωτήσεων:

Το παιδί αρθρώνει σωστά όλους τους ήχους της γλώσσας; Αν όχι, μπορεί να ξεχωρίσει το λάθος του ακουστικά;
Είναι σε θέση να γράψει το γράμμα που αντιστοιχεί στον ήχο που λέει ή το μπερδεύει και στο γραπτό λόγο;
Μπορεί το παιδί να αφηγηθεί μία απλή ιστορία; (π.χ. πως πέρασε τη μέρα του)
Μπορεί να βρει λέξεις που αρχίζουν από έναν ήχο; (π.χ. πες μου μια λέξη που αρχίζει από /α/, όπως αμάξι)
Κάνει ακουστικά παιχνίδια με τη δομή των λέξεων; (π.χ. έχω τη λέξη πινέλο, αν βγάλω το /πι/ ποια λέξη έχω)
Ξεχωρίζει το δεξί από το αριστερό;
Γνωρίζει χωροχρονικές έννοιες , όπως πάνω κάτω, σήμερα, αύριο;
Έχει καλή ακουστική και οπτική μνήμη;
Πιάνει σωστά το μολύβι; Αν όχι, η λαβή που χρησιμοποιεί τον βοηθά στη γραφή;
Χρησιμοποιεί ψαλίδι;
Παίζει με παιδιά της ηλικίας του; Πως είναι το παιχνίδι του;
Συμμετέχει σε ομαδικές δραστηριότητες στο νηπιαγωγείο;

Όλα αυτά αποτελούν ορισμένες ενδεικτικές ερωτήσεις που μας βοηθούν να κατανοήσουμε την ετοιμότητα του παιδιού για την μετάβασή του στο Δημοτικό. Είναι πολύ σημαντικό όμως, να καταλάβουμε πως οι δεξιότητες που απαιτούνται για την επιτυχημένη πορεία στην Α’ Δημοτικού, δεν αναπτύσσονται με τον ίδιο ρυθμό σε όλα τα παιδία. Όπως δεν είμαστε όλοι το ίδιο «ψηλοί», έτσι δεν είμαστε όλοι το ίδιο «γρήγοροι» στην ανάγνωση, τη γραφή και την ορθογραφία. Με άλλα λόγια δεν είναι όλα τα παιδιά έτοιμα να πάνε στην Α’ Δημοτικού λίγο πριν ή αφού έχουν συμπληρώσει τα 6 χρόνια.

Πότε πρέπει να κάνουμε το τεστ Σχολικής Ετοιμότητας; Το ιδανικό θα ήτα λίγο πριν την έναρξη του νηπιαγωγείου ή έστω στο πρώτο τρίμηνο φοίτησης σε αυτό μπορείτε να απευθυνθείτε στα ΚΕΔΔΥ, σε Κέντρα Ψυχικής Υγείας και φυσικά σε Ιδιωτικά Κέντρα.

Καρατσούδη Θεοδώρα

Λογοθεραπεύτρια – Ειδίκευση στην Ειδική Αγωγή